Tips

Tips, het zijn van die handige dingen. Het maakt het leven makkelijker omdat je dan niet helemaal alleen je weg hoeft te zoeken, maar de wegwijzertjes kunt volgen.

Buntu

• Ubuntu, Kubuntu en Xubuntu (respectievelijk Gnome, KDE en Xfce) hebben elk hun eigen taalgebruik. Houd hier rekening mee bij het vertalen! Het is dus verstandig om je eerst vertrouwd te maken met de 'buntu-specifieke termen voordat je met het vertalen van onderdelen van die bureaubladomgevingen begint. Het wordt ook aanbevolen om je te houden bij software en documentatie die bij jouw specifieke 'buntu-smaak hoort, al is er natuurlijk niemand die je ervan weerhoudt om dat niet te doen.

Programma's installeren

• Als je een programma vertaalt dat je zelf niet gebruikt, installeer het dan en gebruik dat om te controleren of je de bronteksten correct interpreteert. Als je zelf werkt met Ubuntu en je wil Kubuntu-docs vertalen, installeer dan Kubuntu in Virtual Box.

Koppelingen

• Koppelingen naar hoofdstukken/paragrafen in het document of andere delen van de documentatie
  

• xref Voorbeeld: <xref linkend="connecting-wireless"/>

• De tekst tussen <xref linkend= /> moet niet vertaald worden. Het zijn koppelingen naar andere delen van de documentatie en in de documentatie zelf zullen ze getoond worden als bijvoorbeeld "Verbinding maken met draadloos netwerk".

• ulink Voorbeeld:
  

• More information on <application>KMail</application> and configuration can be located in <ulink type="help" url="help:/kmail">The KMail Handbook</ulink>.

• Tekst tussen <ulink </ulink> moet wel vertaald worden.

• Meer informatie over <application>KMail</application> en de configuratie ervan kunt u vinden in <ulink type="help" url="help:/kmail">het handboek van KMail</ulink>.

Sneltoetsen

• Menu-items met sneltoetsen vertalen is een van de dingen die bedriegelijk gemakkelijk lijken, maar je kan er enorm mee in de fout gaan.

• Een sneltoets kun je herkennen doordat er een _underscore (Gnome/Xfce) of een &ampersand (KDE/Qt) voor de letter staat die als sneltoets wordt gebruikt. Deze sneltoetsen komen met name voor in menu's en dialoogvensters.

• Let op!: Voor veel sneltoetsen bestaan al standaardvertalingen, deze zijn te vinden onderaan deze pagina in de sectie Appendix A: Standaardvertalingen sneltoetsen (GTK 2.0); deze standaardvertalingen moeten zoveel mogelijk worden gehanteerd, hiervan afwijken is niet alleen bijzonder vervelend voor de gebruiker die zich steeds opnieuw moet aanpassen aan steeds veranderende sneltoetsen, maar ook voor diegenen die veel zorg en moeite hebben gestoken in het vertalen van die sneltoetsen. Dit zijn met name de upstreamvertalers. Om een goede relatie te behouden met de gebruikers en met de vertalers buiten het vertaalteam van Ubuntu-nl, is het belangrijk dat zo min mogelijk van de standaardvertalingen wordt afgeweken!

• Soms is het niet mogelijk om een sneltoets met een standaardvertaling te vertalen, omdat er anders conflicten binnen hetzelfde menu kunnen ontstaan. Zo zou het kunnen voor komen dat in hetzelfde menu de items "_Save" en "_Fullscreen" staan, deze zouden volgens de standaard met "Op_slaan" en "_Schermvullend" vertaald moeten worden waardoor de sneltoets CTRL+S aan twee items tegelijk wordt toegewezen, in dat geval moet je met zorg een alternatieve sneltoets uitkiezen om te voorkomen dat dit soort conflicten optreden.
• Voorbeelden:

• Als je een menu-item met sneltoets vertaalt die niet in de standaardvertalingen voorkomt, probeer dan zoveel mogelijk de oorspronkelijke sneltoets te behouden zodat je de kans verkleint dat 2 of meer acties aan dezelfde sneltoets worden toegewezen, maar blijf altijd opletten.

Woordenboeken en woordenlijst

• Raadpleeg bij twijfel een (online) woordenboek of vertaalsite. Zo voorkom je vreemde miskleunen.

• Zo'n online vertaling is doorgaans verre van perfect, en in sommige gevallen zelfs ronduit fout. Vaar dus niet blind op dit soort automatische vertalingen, maar hanteer ze als een leidraad.
  

• Op onze wiki vind je ook een woordenlijst, zie http://wiki.ubuntu-nl.org/community/Vertaalteam/Naslag/Woordenlijst
  

• Het is de bedoeling dat we deze lijst met elkaar gaan onderhouden. Het raadplegen ervan door de vertaalteamleden moet leiden tot consistentie. Hoe je de lijst kunt aanvullen staat uitgelegd op de Woordenlijstpagina.

• Raadpleeg OpenTran om te kijken hoe bepaalde woorden zijn vertaal in andere pakketten.

Altijd "u"

• De gebruiker wordt altijd met "u" aangesproken. Hierop bestaan geen uitzonderingen! Verder prefereren wij "u heeft" (dus niet "u hebt").

Titels en koppen

• Titels en koppen worden in het Nederlands altijd in “Sentence case” geschreven. Dat wil zeggen dat alleen de eerste letter van het eerste woord in een zin een hoofdletter is, alle navolgende woorden worden met kleine letters geschreven. Uitzonderingen op deze regel zijn eigennamen, plaatsnamen en de namen van programma’s.
• Voorbeelden:

Spatiegebruik

• Een zeer veel voorkomende fout is het ten onrechte gebruiken van spaties. Zie, voordat je begint te vertalen, de website http://spatiegebruik.nl/regels.html

• Voorbeelden:

Engelstalige woorden die zijn ingeburgerd

• Niet elk Engelstalig woord hoeft vertaald te worden, ook al zijn er Nederlandstalige equivalenten voor. Dit geldt voornamelijk voor de Engelstalige woorden die al lang zijn ingeburgerd. Denk bijvoorbeeld aan “printer”, “scanner” en “update”. Deze kunnen respectievelijk met “afdrukapparaat”, “aftaster” en “nieuwe versie” worden vertaald, maar in het geheel gezien, komen die vertalingen vreemd over.

Vertaal flexibel

• Teksten die letterlijk vertaald worden, zijn vaak 'krom'. Probeer flexibel te vertalen. Dit houdt in dat de betekenis van de zin gelijk blijft, maar de opbouw zo goed mogelijk is.
• Voorbeelden:

Leestekens bij opsommingen

Zie Gebruik van leestekens bij puntsgewijze opsomming

Vertaal niet letterlijk

• Houd bij het vertalen rekening met normaal Nederlands taalgebruik. Een zin als “This action can not yet be executed” kan dus niet worden vertaald met “Deze actie kan nog niet worden geëxecuteerd”. Hetzelfde geldt voor “Illegal file name” dat niet “Illegale bestandsnaam” betekent maar juist “Ongeldige bestandsnaam”.

  Een ander voorbeeld is “You can, using Thunar, access any file on your computer”. Het is verleidelijk om daar iets van te maken als “U kunt, met gebruikmaking van Thunar, elk bestand op uw computer benaderen”. Ook al zijn de bewoordingen correct Nederlands, het oogt erg vreemd omdat de zinsbouw dichter bij het Engels ligt dan bij het Nederlands. Beter is het om deze zin te vertalen met “Met Thunar kunt u toegang krijgen tot elk bestand op uw PC”.

Samenstellingen van Engelse woorden

• (Bron: http://woordenlijst.org/leidraad/12/1/)
  

• Een in het Nederlands gebruikelijke samenstelling van Engelse woorden schrijven we in één woord (online, offline, download); dat geldt ook voor driedelige samenstellingen met twee of drie Engelse woorddelen (opensourceproject).
  

• Uitzonderingen:
  

• Bij klinkerbotsing of als een van de delen een initiaalwoord, losse letter, cijfer of symbool is, gebruiken we een koppelteken (e-mail).
  

• Wanneer gebruikt men een koppelteken?
  

• (a) als gelijkwaardige delen met elkaar worden gekoppeld (gin-tonic, Dow-Jonesindex)
  

• (b) als ze ook in het Engels vaak een koppelteken hebben (up-to-date)
  

• (c) als het linkerdeel no of non is (non-profitorganisatie)
  

• (d) als het rechterdeel een Engels voorzetselbijwoord is (plug-in, back-upbestand, all-inpakket). Uitzonderingen: pullover, playback
  

• Wat schrijven we los van elkaar?
  

• (a) de meeste combinaties van een bezitsvorm, rangtelwoord of bijvoeglijk naamwoord met een zelfstandig naamwoord (first lady, compact disk, low budget)
  

• (b) woordgroepen die in het Engels los worden geschreven (world wide web)
  

• (c) Engelse drie- of meerdelige functiebenamingen (public relations officer)
  

Vervoegen van Engelse woorden

Zie: http://woordenlijst.org/leidraad/12/2/

Converters en viewers en browsers en andere do-ers

Het Engels is fan van converters en viewers en browsers en andere do-ers die wij niet zo goed kunnen vertalen. Dan krijg je constructies zoals mp3-omzetter of pdf-toner, die pijn doen aan onze taal.

In dat soort gevallen vertaal je het zo dat er staat wat het programma doet. Dus mp3-bestanden omzetten, en pdf-bestanden lezen/weergeven. Dan weet de gebruiker ook wat het programma doet en hoeven we het Nederlands geen geweld aan te doen.

Gelijke vertalingen

• Om te voorkomen dat woorden in hetzelfde document verschillend vertaald worden, kun je controleren of een woord al eerder vertaald is in het document dat je wilt gaan vertalen.
  

• Wanneer je in Launchpad gaat vertalen, kun je in je webbrowser een nieuw venster of nieuw tabblad openen van dezelfde vertaling die je gaat doen. Zorg er eerst voor dat in dit nieuwe venster of tabblad het keuzemenu bij "Translating" op "All items" staat (voorbeeld https://translations.launchpad.net/ubuntu/oneiric/+source/unity/+pots/unity/nl/+translate) en typ daarna in het zoekveld "Search" het woord waarvan je wilt weten of het reeds vertaald is. Gebruik, indien het reeds vertaald en goedgekeurd is, dezelfde vertaling.
  Wanneer je met een Po-editor po-bestanden gaat vertalen, kun je ook eerst het woord opzoeken waarvan je wilt weten of het reeds vertaald is en deze vertaling, mits goedgekeurd, overnemen.

Handige links

• Spatiegebruik (dus niet "spatie gebruik"):

  http://spatiegebruik.nl

• Werkwoordsvormen(d/t’s):

  http://educatie-en-school.infonu.nl/taal/9591-de-spelling-van-de-werkwoordsvormen.html

• Woordenboek:

  http://vertaling.vrijschrift.nl/woordenboek

• Algemeen taaladvies:

  http://taalunieversum.nl/taal/advies/

• Zeer goede online vertaler, geeft meerdere synoniemen:

  http://www.tranexp.com:2000/Translate/result.shtml

• Google Translate, gebruik alleen om enkelvoudige woorden te vertalen!

  http://translate.google.com/translate_t?langpair=en|nl

• Bekijk hoe bepaalde woorden al zijn vertaald in Gnome, KDE en Xfce

  http://en.nl.open-tran.eu

• Diverse kleurnamen in meerdere talen. Dit zijn de officiële benamingen:

  http://www.xs4all.nl/~nlvanloo/old/RAL%20names.htm

• Informatie over het vertaalbeleid van Launchpad:

  https://help.launchpad.net/FAQ/Translations

• Vrijwel alle taalpakketten voor Ubuntu 10.04 (Lucid Lynx). Handig om een vertaaldatabase op te bouwen.
  Gooi na het uitpakken alle mappen weg, met uitzondering van de map "nl".
  https://translations.launchpad.net/ubuntu/lucid/+language-packs

---

Appendix A: Standaardvertalingen sneltoetsen (GTK 2.0)